Note [original edition] :
NOTÆ.
Epigraphe Arabica
الممتحنة, verti potest
Probata, &
Probanda : estque generis fœminei
singularis numeri. Jubet enim hìc Mahumetus probari fœminas, quæ ab
infidelibus transfugæ, se jam fideles esse affirmabant. De loco, &
numero versuum hujus Suræ, non est inter Expositores discrepantia. Qui
eamdem legerit
كان له المؤمنون والمؤمنات شفعآء يوم القيمة
habebit pro se intercessores in die
resurrectionis omnes fideles tàm viros, quàm mulieres.
I.
Hostem meum, & hostem vestrum. ] Exponit Gelal, Meccanos
infideles.
Si egressi fueritis ad præliandum. ]
Putat Gelal, esse hìc aposiopesin, & subintelligi responsivam
فلا تتخذوهم اولياء
ne accipiatis eos in amicos, celantes
benevolentiam, &c. Sed videtur benè currere posse
sententia sine hujusmodi responsiva, si dicamus in sequenti,
& qui fecerit hoc, abundare
particulam,
&. Vel connectendo,
si egressi fueritis, cum
superioribus :
Ne accipiatis hostem meum,
&c. Et tunc conveniet cum expositione Gelalis.
II.
Cum malo. ] Idest, ut exponit Gelal, verberantes, &
occidentes vos manibus : & convitia linguis ingerentes.
V.
Ne
ponas nos ad tentationem. ] Exponit Gelal :
لا تظهرهم علينا فيظنّوا انهم على الحق فيفتنوا بنا
ne facias eos evadere superiores nobis, ne
proptereà existiment, se esse in vera religione, ideòque divexent,
aut seducant nos in errorem.
VI.
Qui autem tergiversatus fuerit. ] Arabicè
يتول , significat etiam accipere
aliquos in socios, vel amicos, ut patet in hac eadem Sura. Sed, cùm hoc
loco absolutè ponatur, vertendum censeo
tergiversari.
X.
Cùm venerint ad vos mulieres fideles. ] Hujusmodi fœminæ
asserebant, se esse velle Mahumetanas, ac proptereà transfugisse, ac
transmigrasse ad Mahumetanos à gente sua infideli. Quamobrem Mahumetus
jubet, earum fidem explorati, ac probari, inquit Gelal :
بالحلف انهنّ ما خرجن الا رغبة في الاسلام لا بغضًا في ازواجهن الكفار ولا عشقًا لرجل من
المسلمين كذا كان ص يحلفهنّ
juramento, quo asserant, se non fuisse
egressas à gente sua, nisi ob desiderium suscipiendæ veræ
Religionis : non ex odio conjugum suorum infidelium, neque ex amore
erga aliquem Moslemorum, quem deperirent. Hoc modo cogebat illas
jurare Mahumetus.
XI.
Aliqua ex uxoribus vestris. ] Arabicè
شيء من ازواجكم
res aliqua de uxoribus vestris.
Potest juxta Gelal, explicari
شيء من مهورهنّ بالذهب اليهم
aliquid de dote illis tradita ob sugam ad
infideles. Porrò verbum Arabicum
فعاقبتم , exponitur ab eodem
فغزوتم وغنمتم ,
& præliantes
prædam retuleritis, nempè ex illis iisdem, ad quos fœminæ
transfugerant, ut ego puto.
XII.
Quod confingant inter manus suas, & pedes suos. ] Exponit
Gelal :
اى بولد ملقوط ينسبنه الى الزوج ووصف بصفة الولد الحقيقي فان الام اذا وضعته سقط بين يديها
ورجليها
nimirùm mentiendo, prolem spuriam veram
esse, & legitimam ex suo marito. Quia scilicet, dùm mulier
parit, cadit fętus inter manus, & pedes illius.
XIII.
Infideles ex habitatoribus sepulchrorum. ] Exponit Gelal :
اذ يعرض عليهم مقاعدهم من الجنة لو كانوا امنوا وما يصيرون اليه من النار
Cùm ostenditur illis sedes eorum, quam in
Paradiso obtinuissent, si fuissent fideles : & ignis ille, ad
quem profecturi sunt. Hæc scilicet causa est desperationis
eorum, cùm adhuc in sepulchro detinentur.